Çevre Bakanlığından: Çİmento fabrikalarinda atiklarin alternatif veya ek yakit olarak kullanilmalarinda uyulacak genel kurallar hakkinda tebliĞ
|
Çevre Bakanlığından:ÇİMENTO FABRİKALARINDA ATIKLARIN ALTERNATİF VEYA EK YAKIT OLARAK KULLANILMALARINDA UYULACAK GENEL KURALLAR HAKKINDA TEBLİĞResmi Gazete Tarihi: 8 Aralık 2001Resmi Gazete Sayısı: 24607Amaç Madde 1- Bu Tebliğin amacı, çimento fabrikalarında atıkların alternatif veya ek yakıt olarak kullanımlarına ilişkin teknik ve idari hususları ve uyulması gereken genel kuralları düzenlemektir. Hukuki dayanak Madde 2- Bu Tebliğ, 27/08/1995 tarihli ve 22387 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"nin 17 nci maddesinin 4 üncü fıkrasına dayanılarak hazırlanmıştır. İthal yasağı Madde 3- Çimento fabrikalarında alternatif veya ek yakıt olarak kullanılmak üzere atık ithali yasaktır. Çimento fabrikalarında kullanımı Madde 4- Çimento fabrikalarında alternatif veya ek yakıt olarak katı atıklar ve tehlikeli atıklar kullanılabilir. Katı atıklar 14/03/1991 tarihli ve 20814 sayılı Resmi Gazetede yayımlanarak yürürlüğe giren "Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" kapsamında, tehlikeli atıklar ise 27/08/1995 tarihli ve 22387 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" kapsamında yer alan atıklardır. Tehlikeli atıklar yakılmak istendiğinde, uygulamanın ilk 2 yılında Ek-5'de verilen atıklar kullanılabilecek, 2 yıldan sonra gerektiğinde mevcut uygulamalar Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği'nin de yer aldığı bir teknik komisyonda değerlendirilerek, uygun görülürse Çevre Bakanlığı'nca liste yenilenecektir. Hava kalitesinin korunması yönetmeliğinin uygulanması Madde 5- Alternatif veya ek yakıt olarak katı atık kullanan çimento fabrikaları için Bakanlıktan lisans alma koşulu aranmaz. Baca gazı emisyon limitlerinde, atık toplama, taşıma ve diğer hususlarda 02/11/1986 tarihli ve 19269 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren "Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği" ve "Katı Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" esas, usul ve kriterleri uygulanır. Çimento fabrikalarında alternatif veya ek yakıt olarak katı atık kullanılmasının planlanması halinde, Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliğinin 5 inci ve 10 uncu maddelerinde belirtilen yetkili mercilere bu konuda başvuruda bulunularak izin almak zorunludur. Tehlikeli atıkların kontrolü yönetmeliğinin uygulanması Madde 6- Çimento fabrikalarında proseste kullanılmayacak filtre tozları Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği esasları doğrultusunda analizleri yapıldıktan ve analiz sonuçları Çevre Bakanlığınca değerlendirildikten sonra, tehlikeli özelliğe sahip olup olmadığına bakılarak aynı Yönetmelik hükümleri doğrultusunda bertaraf edilirler. Genel kurallar Madde 7- Çimento fabrikalarında alternatif veya ek yakıt olarak tehlikeli atık yakılması durumunda aşağıda belirtilen genel kurallara uyulacaktır: a) Ek yakıt olarak tehlikeli atık kullanan çimento fabrikalarında yakıt ısıl gücünün %40'ına eşit veya daha az bir bölümü atık yakılarak sağlanıyorsa, Ek-2'de verilen formülle belirlenecek emisyon limitleri, %40'ından büyük olması halinde ise, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği'nin 25/09/1999 tarihli ve 23827 sayılı Resmi Gazetede yayımlanan Yönetmelik ile değişik 16 ncı maddesinde belirtilen emisyon limitleri sağlanacaktır (Ek-1). Emisyon ölçüm sıklıkları ve diğer hususlar "Alternatif Yakıt Olarak Tehlikeli Atık Kullanan Çimento Fabrikalarında Uyulması Gereken Emisyon Limitleri, Ek-1" ve "Ek Yakıt Olarak Tehlikeli Atık Kullanan Çimento Fabrikalarında Uyulması Gereken Emisyon Limitlerinin Hesaplanması, Ek-2"de verilmektedir. b) İşletme esnasında, fabrikada arıza olması durumunda veya bakım esnasında fabrikada hava, su ve toprak gibi alıcı ortamlara verilebilecek zararlı etkilerin önlenmesi amacıyla gerekli tüm tedbirler çevre mevzuatına uygun olarak alınacaktır. c) Fabrikalarda atıklara parçalama, rendeleme gibi ön işlem yapılabilecektir. Yanma gazlarının sıcaklığı gerekli minimum sıcaklık olan 1200øC, alıkoyma zamanı ise en az 2 saniye olacaktır. Belirtilen değerlerin altına düşüldüğünde atık beslemesi otomatik olarak durdurulacaktır. d) Fabrikalarda ek olarak atık kabul ünitesi, atık kontrol ünitesi, laboratuvar, ara depolama ünitesi, atık besleme sistemi bulunacaktır. e) Atıkların döner fırının hangi yakma bölgesinde (döner fırın kafası, intikal kamarası, kalsinatör) yakılacağı lisans aşamasında belirtilecektir. Ancak tehlikeli atıkların intikal kamarasına beslenmesi; prekalsinasyon ünitesi olan ve perkalsinasyonda en az 1200øC sıcaklık ile 2 saniye kalma süresi sağlanabilen çimento fırınlarında yapılabilecektir. f) Atıkların etiketlenmesi, ambalajlanması, toplanması, taşınması, tesise kabul ve kontrolleri, ara depolanması ve yakılmasında "Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği" hükümlerine uyulanacaktır. g) Çimento fırını, filtreler devre dışında iken çalıştırılmayacaktır. Elde olmayan nedenlerle enerji kesilmesi ve voltaj düşüklüğü ile işletme koşullarına bağlı olarak ani "CO" emisyon konsantrasyonunun yükselmesinden dolayı kısa süreli olarak elektrofiltrenin veriminin düşmesi veya devreden çıkması durumlarında döner fırına atık beslenmesi otomatik olarak durdurulacaktır. h) Atıklardan kaynaklanabilecek kazalara karşı fabrikada gerekli acil durumlara hazırlık ve müdahale planları hazırlanacak, gerekli sayı ve nitelikte eğitilmiş personel ve ekipman bulundurulacaktır. i) Çevre Bakanlığından lisans almış tehlikeli atık yakan çimento fabrikaları, lisans aldıkları tarihten itibaren Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği'nin 9 uncu maddesinin (g) bendi gereğince her yıl bir önceki yıla ait bilgileri içeren Atık Beyan Formunu doldurmak ve her yıl Ocak ayının sonuna kadar ilgili Valilik ile Çevre Bakanlığına sunmakla yükümlüdür. j) Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği'nin 11 inci maddesine göre, atıkların taşınması, bu iş için lisans almış kişi ve kuruluşlarca atığın özelliğine uygun araçlarla yapılır. Tebliğin Ek-7'sinde verilen ulusal atık taşıma formları, aynı Yönetmeliğin 12 nci maddesinde belirtilen prosedüre uygun olarak kullanılacaktır. Ancak aynı Yönetmeliğin Ek 1 inci maddesine göre; kullanılmış lastiklerin taşınmasında Yönetmeliğin 11 inci, 12 nci ve 13 üncü madde hükümleri uygulanmaz. k) Her atık alınışında çimento fabrikalarında belirlenen atık sorumlusu, aşağıda belirtilen belgeleri temin ederek lisans dosyasında muhafaza edecek, üç ayda bir Çevre Bakanlığına ve ilgili Valiliğe gönderecektir. 1. Ulusal atık taşıma formu, 2. Sevk irsaliyesi, 3. Fatura, 4. Kantar fişi Ön lisans Madde 8- Kurulması planlanan çimento fabrikalarında alternatif veya ek yakıt olarak tehlikeli atık kullanılacaksa, fabrikanın inşaatına başlanmadan önce Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği'nin 23 üncü maddesi gereğince Çevre Bakanlığından ön lisans alınacaktır. Ön lisans başvurusunda aşağıda belirtilen bilgi ve belgele bulunacaktır: a) Çevresel Etki Değerlendirmesi Olumlu Belgesi, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin 23 üncü maddesinin (b), (c), (d) bentlerinde istenen bilgi ve belgeler, b) 23/06/1997 tarihli ve 23028 sayılı Resmi Gazete'de yayımlanarak yürürlüğe giren Çevresel Etki Değerlendirmesi Yönetmeliği, Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve 26/09/1995 tarihli ve 22416 sayılı Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliği hükümleri gereğince düzenlenen yer seçimi izni ile aynı Yönetmelik kapsamında belirlenecek Sağlık Koruma Bandı Mesafesi, c) Tesisten kaynaklanacak emisyonlar, emisyonların azaltılması için alınacak tedbirler, teorik emisyon değerleri (mg/Nm3 (kuru) ve kg/h olarak) ve bu değerlere göre Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği Ek-2'de belirtilen emisyon kütlesel debilerinin aşılması halinde, aşan emisyonlar için hava kirliliği seviyesinin ölçüm ve tespiti kapsamında yapılan hava kalitesi ölçüm sonuçları ve hava kirlenmesine katkı değerleri, d) Atıksuların toplanması, arıtımı ve deşarjına ilişkin "Su Kirliliğinin Kontrolü Yönetmeliği"ne uygun olarak alınacak tedbirler, e) Tesiste yakılması planlanan atıkların miktarları, türleri ve fiziksel ve kimyasal özellikleri, f) Tehlikeli atık kabul işlemleri sırasında yapılacak kabul analizleri, fabrikada kullanılacak örnekleme ve analiz yöntemleri, laboratuvarda bu analizleri yapmak amacıyla bulundurulacak cihaz ve ekipmanların listesi ve teknik özellikleri, personel sayısı ve nitelikleri, g) Tehlikeli atık ara depolama alanının kapasitesi, özelliği, atık konteynerlerinin etiketleme, ambalajlama ve depolama kuralları, boş konteynerlerin bertaraf yöntemleri, h) Yakılacak atık menüsü ve döner fırına atık besleme hızı, ı) Sürekli ölçümü yapılacak emisyon kaynakları, j) Atık hazırlama ve döner fırına besleme ünitesi ile ilgili bilgiler, k) Acil durum tedbirleri, l) Çevre Bakanlığınca gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler. Lisans Madde 9- Tehlikeli atık yakmak isteyen mevcut çimento fabrikaları ile Çevre Bakanlığından ön lisans almış çimento fabrikaları "Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği"nin 24 üncü maddesi gereğince Çevre Bakanlığından lisans almakla yükümlüdürler. Lisans başvurusunda aşağıda belirtilen bilgi ve belgeler bulunacaktır: a) Mevcut fabrikalar için ÇED Ön Araştırması uygulaması kapsamında alınacak "Çevresel Etkileri Önemsizdir Kararı" veya "ÇED Olumlu Belgesi", b) Çimento fabrikasının emisyon izni ya da emisyon izin başvurusunun olup olmadığına dair bilgi, emisyon izni var ise emisyon izni yazısının bir örneği, başvuru varsa başvuru yazısı ile emisyon raporunun bir örneğinin ve tesis etki alanında hava kalitesi ölçümleri yapılmışsa hava kalitesi raporunun bir örneğinin Çevre Bakanlığına gönderilmesi, c) Fabrikanın emisyon izni ya da başvurusu yok ise ya da yapılan ölçümler ile lisans başvurusu arasında 2 yıl ya da daha uzun bir süre varsa, Çevre Bakanlığı'nca uygun görülen bir kurum/kuruluşta ya da Türkiye Çimento Müstahsilleri Birliği Kalite ve Çevre Kontrol Müdürlüğü'nce Hava Kalitesinin Koruması Yönetmeliği'ne göre tehlikeli atık yakılmasından önce yapılan emisyon ölçümlerinin raporu, d) Fabrikada kullanılan yakıtların türleri, ısıl değerleri, yakıt analizleri (kükürt, azot, kül, nem, vs.), yakıt besleme hızları (kg/saat); yıllık, aylık, günlük ve saatlik olarak tüketim miktarları, e) Çimento fabrikasının en yakın yerleşim alanına mesafesi. Gayri Sıhhi Müesseseler Yönetmeliği kapsamında alınacak tesis izni, Bakanlık gerek görürse tesis çevresindeki yerleşim planı, f) Mevcut emisyon ve atıksu arıtım tesislerinin özellikleri, her birinin yüzde olarak arıtım verimi; emisyonların ölçüm sıklığı, g) Baca gazı debisi, baca yüksekliği (fiili baca yüksekliği ve Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği Ek-6'ya göre düzeltilmiş baca yüksekliği ayrı ayrı verilecek), baca gazı çıkış hızı, baca gazı sıcaklığı, baca çapı, h) Atıkların fabrika girişinde ve atık üreticisinden alınmadan önce kontrol ve kabul prosedürleri. Bu amaçla kullanılan laboratuvar analiz ölçüm ve cihazları. Fabrikada lisanslı atık taşıma araçları varsa, lisans belgelerinin ve sürücü eğitim sertifikalarının birer kopyası; ı) Atık yönetiminden sorumlu kişilerin isim, unvan, adres, telefon ve faks numaraları, j) Atık ara depolama biriminin kapasitesi, özellikleri, atık konteynerlerin etiket örneği, ara depolama kuralları, atık hazırlama işlemi ve döner fırına atık besleme sistemleri ve atık besleme noktalarına ilişkin bilgi, k) Atık alınacak tesislerin ya da yerlerin adresleri, atık türleri ve kodları, miktarları, fiziksel ve kimyasal özellikleri, atık kabul kriterleri, bu tesisler ile çimento fabrikası arasında belli bir düzende atık teminine ilişkin varsa anlaşma örneği, yoksa sürekli atık temininin nasıl sağlanacağına dair bilgi, l) Fabrikada Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliği ve Hava Kalitesinin Korunması Yönetmeliği doğrultusunda yapılacak ölçüm ve kontroller ile hangi parametrelere hangi sıklıkta bakılacağı, m) Tesiste alınan acil durum tedbirleri hakkında bilgi, bu konuda görevlendirilen personelin isimleri, görevleri ve sorumlulukları, acil durum planı örneği, n) Deneme yakması planı ve Bakanlıkça onaylanacak plan doğrultusunda hazırlanacak deneme yakması raporu, (Deneme yakmasına ve raporuna ilişkin açıklayıcı bilgi, Tebliğin 8 inci maddesinde ve Ek 6'sında verilmektedir.) o) Çevre Bakanlığınca gerekli görülen diğer bilgi ve belgeler. Deneme yakması Madde 10- Tehlikeli Atıkların Kontrolü Yönetmeliğinin değişik 17 nci maddesi gereğince atıkları yakabilmek için lisans talebinde bulunan çimento fabrikalarında deneme yakmasının yapılması zorunludur. Deneme yakmasının amacı; aynı yönetmeliğin 16 ncı maddesinde verilen ve bu tebliğin Ek-1'inde veya Ek-2 sinde yer alan emisyon sınır değerlerinin atık menüsü ve atık besleme hızına bağlı olarak tesis tarafından karşılanabileceğini göstermektir. Tesis işleticisi deneme yakmasından önce deneme yakması planını hazırlar ve Bakanlık onayına sunar. Bakanlıkça onaylanan plan doğrultusunda yapılan deneme yakmasından sonra hazırlanacak deneme yakması raporu, lisans müracaatı ile Bakanlığın değerlendirmesine sunulur. Raporunda yer alması gereken bilgi ve belgeler Tebliğin Ek-6'sında verilmiştir. Yeni lisans Madde 11- Lisansı iptal edilmiş, lisans süresi dolmuş ya da lisans belgesinde onaylanmış atık menüsünde bulunan parametre limitlerinin üstünde başka atık menüsü kullanılmak istenmesi veya döner fırında atık besleme hızında artış yapacak çimento fabrikaları Çevre Bakanlığına yeniden lisans almak üzere başvuruda bulunacaklardır. Deneme yakmasında alternatif veya ek yakıt olarak kullanılmak istenen atık menüsü, yakılmak istenen tehlikeli atığın alt ve üst ısıl değerleri, PCB/PCT, ağır metal, klörür, florür, kükürt ve Ek-1 veya Ek-2'de verilen diğer parametreler dikkate alınarak hazırlanacaktır. Lisans belgesinde konsantrasyonlar ve atık besleme hızı üst limitler olarak belirtilecektir. Denetim Madde 12- Bakanlıkça yapılan denetimlerde tesisin lisansa uygun olarak çalıştırılmadığının, mevzuatta istenilen şartların sağlanmadığının, ilgili ölçümlerin düzenli yapılmadığının veya kaydedilmediğinin tespit edilmesi halinde işletmeciye tespit edilen aksaklıkların düzeltilmesi için aksaklığın önemine ve kaynağına göre 1 ay ile 1 yıl arasında süre verilir. Bu süre sonunda yapılan kontrollerde aksaklığın devam ettiği tespit edilirse atık yakma faaliyeti geçici olarak durdurulur ve lisansı iptal edilir. Yürürlük Madde 13- Bu Tebliğ yayımı tarihinde yürürlüğe girer. Yürütme Madde 14- Bu Tebliğ hükümlerini Çevre Bakanı yürütür. EK-1 ALTERNATİF YAKIT OLARAK TEHLİKELİ ATIK KULLANAN ÇİMENTO FABRİKALARINDA UYULMASI GEREKEN EMİSYON LİMİTLERİ a) Yakma tesisinde işletme sırasında yanma gazındaki CO için aşağıda verilen sınır değerler aşılamaz. 1- Yanma gazında günlük ortalama değerler olarak; 50 mg/Nm3 2- Yanma gazında 10 dakikalık ortalama değer olarak alınan tüm ölçümlerin en az %95'inde; 150 mg/Nm3 3- Yanma gazında herhangi bir 24 saat zaman aralığı içinde yarım saatlik |
sosyal ağlarda paylaşma
